Trzy modele: Fabia RS (dwie generacje), Octavia RS (dwie generacje) i legendarna Škoda 130 RS reprezentują wszystko, co najlepsze w swoich sportowych i dynamicznych wersjach.
Historia niezrównanej Škody 130 RS
Lata 60. to dla marki Škoda okres wielkich sukcesów w licznych rajdach, wchodzących w skład Mistrzostw Europy. Reprezentującą czeską markę, Škodę 1000 MB, zastąpił po wielkim pożarze w fabryce w Mlada Boleslav w 1969 roku kolejny model, S100/110 (typ 722). Była to zmodernizowana wersja poprzednika, produkowana w latach 1969-1976. W tym samym roku zakład w Kvasinach rozpoczął produkcję niezwykle atrakcyjnego coupe. Samochód charakteryzował nowoczesny design, szerokie drzwi z szybkami bez ramek i kubełkowe fotele z przodu Wyposażony w niewielki, 1,1-litrowy silnik, samochód rozwijał moc zaledwie 62 KM. To jednak wystarczyło, by lekki, ważący jedynie 835 kg pojazd osiągał prędkość 145 km/h, a do 100 km/h rozpędzał się w 18,5 s, co w tamtych czasach było dość imponujące!
Samochód szybko zyskał uznanie środowiska sportowego i chętnie był wykorzystywany przez kierowców rajdowych i wyścigowych. W 1972 roku Škoda opracowała model 120 Rally, przeznaczony właśnie do sportów motorowych. Dwa lata później, na bazie tego coupe zbudowano dwa mocniejsze prototypy: 180 RS i 200 RS. Ponieważ nie miały one homologacji upoważniającej do startów w cyklu europejskich rajdów, nie brały w nich udziału. Kolejny model 130 RS (typ 735), bazujący na modelu 110 R, miał silnik umieszczony za tylną osią, który napędzał tylne koła za pośrednictwem 4-biegowej przekładni – był to pojazd, który został dopuszczony do startów w rajdach. Jego czterocylindrowa jednostka OHV o pojemności 1289 cm3, zasilana przez dwa gaźniki Webera, w zależności od potrzeb miała stopień sprężania od 10,5 po 11,7:1 i moc maksymalną od 100 do 145 KM. Osiągi Škody 130 RS były następujące: prędkość maksymalna od 145 po 210 km/h; sprint od 0 do 100 km/h: 7,5-8,5 sekundy. Średnie zużycie paliwa: 15-25 l/100 km.
Takie osiągi możliwe były dzięki niewielkiej masie samochodu, która wynosiła ok. 750 kg. Škoda 130 RS miała 4255 mm długości, 1710 mm szerokości i od 1275 do 1340 mm wysokości, a rozstaw osi wynosił 2400 mm. Prześwit miał aż 185 mm (120 mm w odmianie wyścigowej)- m.in. właśnie niemu 130 RS doskonale radziła sobie na trasach najtrudniejszych rajdów.
W 1976 roku, norweski duet: John Haugland i Arild Antonsen prowadzący R130-tkę, wygrał Rajd Barum, wliczany do Mistrzostw Europy. Rok później ten sam rajd, tym samym samochodem, wygrał czeski kierowca Valclav Blahna. Fabryczny zespół Skody tworzyły wówczas trzy załogi: Vaclav Blahna/Lubislav Hlavka, Milan Zapadlo/Jirzi Motal i Svatopluk Kvaizar/Jirzi Kotek. Ta ostatnia nie dojechała do mety, za to Blahna z Hlavką wygrali klasę A2 i zajęli 12. miejsce w klasyfikacji generalnej rajdu. Załoga Milan Zapadlo/Jirzi Motal wywalczyła 2. miejsce w klasie, 15. w „generalce” i wygrała jeden z oesów, wyprzedzając kilka Lancii Stratos, Porsche 911 Carrera i Renault Alpine A110.
Jeśli chodzi o sukcesy Skody 130 RS na „polskim podwórku”, to samochód również tu dał się poznać kibicom z jak najlepszej strony. W 1977 roku czeskie załogi stawiły się na starcie 37. Rajdu Polski. Duet Blahna-Hlavka zajął 3. miejsce w „generalce”, a dwie pozostałe Skody uplasowały się na miejscach w pierwszej 10. Rok później, Blahna/Hlavka zajęli 4. miejsce w „generalce”, Kvaizar/Kotek 5., a Jirzi Sedivy/Jirzi Janecek 7. i dzięki temu wygrali klasyfikację zespołową Rajdu Polski.
W latach 1978-79 zespół Skody był jedynym teamem fabrycznym w Mistrzostwach Europy. Potem konkurentów przybyło, a mimo to w 1980 roku Škoda zdobyła tytuł wicemistrza, a rok później mistrza Europy na torach w kategorii zespołowej.
Decyzja Międzynarodowej Federacji Sportów Samochodowych FISA (obecnie FIA), o zlikwidowaniu klasy pojemnościowej do 1300 cm3 spowodowała, że RS 130 zakończyła swą sportową karierę.
Škoda Octavia RS
I generacja
... Skoda Octavia RS powstała w 2000 roku. Był to samochód, który z założenia miał trafić do jak najszerszego grona odbiorców – tych, którzy chcieliby mieć pojazd o ponadprzeciętnych osiągach, ale też taki, który będzie doskonale sprawdzał się jako samochód rodzinny. Octavia RS I generacji nie miała więc zbyt agresywnego wyglądu – od „zwykłej” wersji modelu różniły ją jedynie detale: symbole „RS” umieszczone na atrapie wlotu powietrza i pokrywie bagażnika zwieńczonej dyskretnym spojlerem, inne zderzaki (przedni z większymi wlotami powietrza) czy sześciokątna końcówka układu wydechowego. Przez aluminiowe, 16-calowe obręcze kół można też dostrzec pomalowane na zielono zaciski hamulców, a samo zawieszenie jest o 15 mm (19 mm w wersji kombi) niższe niż w pozostałych odmianach modelu.
Octavię RS I generacji od pozostałych wersji modelu najbardziej wyróżniał silnik - do napędu tej wersji wybrano tylko jedną jednostkę: czterocylindrową, turbodoładowaną z dwudziestozaworową głowicą. Tę jednostkę o pojemności 1781 cm3 i mocy 150 KM stosowano już wcześniej w wielu modelach Volkswagena, Seata oraz w Skodzie Octavii. Na potrzeby wersji RS moc zwiększono do 180 KM (132 kW), osiąganych przy 5500 obr./min. Co istotne, wysoki moment obrotowy (235 Nm) dostępny jest już przy 1950 obr./min i utrzymuje się aż do 5000 obr./min. W Octavii RS, silnik przekazywał swoją moc na przednie koła za pośrednictwem manualnej skrzyni biegów o 5 przełożeniach. Octavia zapewniała znakomite osiągi. Prędkość maksymalna wersji liftback wynosiła 235 km/h, a przyspieszenie od zera do 100 km/h zajmowało jedynie 7,9 sekund (dla wersji kombi jest to odpowiednio 231 km/h i 8,0 s). To sprawiło, że Octavia RS stała się najszybszym, najbardziej dynamicznym modelem w ponad 100-letniej historii firmy.
Dzięki wszystkim tym cechom, Octavia RS I generacji od początku spełniała oczekiwania kierowców, którzy cenili mocne i szybkie samochody, a jednocześnie pamiętali o potrzebach rodziny. Model zyskał sympatię dzięki wielu korzyściom, jakie oferował zarówno kierowcom, jak i pasażerom: przestronne wnętrze, przepastny bagażnik, dobre osiągi i przyjemność z prowadzenia, czy z samego podróżowania
II generacja
Octavia II generacji trafiła do salonów sprzedaży na początku 2004 roku. Pierwsza, wciąż ciesząca się dużym zainteresowaniem klientów, pozostała w produkcji, ale już nie w wersji RS. W usportowionej wersji model pojawił się rok później. Liftback ma 4578 mm długości, 1769 szerokości i 1447 mm wysokości i ma dłuższy niemal o 7 cm rozstaw osi (2577 mm). Pojemność bagażowa ma aż 560 l przy rozłożonej kanapie i 1420 l po jej złożeniu (580/1620 l w nadwoziu kombi).
Dwulitrowy silnik TFSI napędzający Octavię II generacji, ma bezpośredni wtrysk paliwa i turbosprężarkę. Maksymalną moc 200 KM (147 kW) uzyskuje w przedziale od 5100 do 6000 obr./min. Maksymalny moment obrotowy, 280 Nm, dostępny jest nieprzerwanie między 1800 a 5000 obr./min. Od zera do 100 km/h samochód przyspiesza w 7,5 sekundy i osiąga maksymalnie 240 km/h. Oprócz manualnej, sześciobiegowej przekładni, nabywca Skody RS ma do wyboru także dwusprzęgłową skrzynię DSG, również z sześcioma biegami. W ruchu miejskim wersja z DSG zużywa 10,4 l/100 km, a odmiana z manualną skrzynią biegów 10,9 l/100 km. Skodą Octavią RS II generacji można jeździć jeszcze oszczędniej - samochód dostępny jest także w wersji wysokoprężnej. Silnik 2.0 TDI zasilany pompowtryskiwaczami osiąga moc 170 KM (125 kW) przy 4200 obr./min i maksymalny moment obrotowy 350 Nm już przy 1800 obr./min. Prędkość maksymalna samochodu wynosi 225 km/h, a przyspieszenie do 100 km/h zajmuje 8,5 sekund. Zużycie paliwa to 7,7 l/100 km w ruchu miejskim, 4,6 l/100 km poza nim.
W 2008, po czterech latach produkcji, Octavię poddano modernizacji. Odnowiona wersja ma nowe, powiększone przednie reflektory. Ponadto po raz pierwszy w tej wersji mogą dostępne są reflektory ksenonowe z systemem adaptacyjnego oświetlenia drogi. Zmieniły się zderzaki – teraz pozbawione są gumowych, czarnych listew. W przednim zderzaku znalazły się światła przeciwmgłowe doświetlające zakręty oraz diody LED do jazdy dziennej.
Odnowiona Octavia RS ma zawieszenie obniżone do 127 mm, a w porównaniu do poprzedniej wersji jest o 20 kg lżejsza (wersja wysokoprężna o 15 kg). Do 100 km/h wersja wyposażona w jednostkę benzynową przyspiesza w 7,3 s, a w silnik diesla w 8,4 s. Jednostka wysokoprężna wtrysk common rail, obie współpracują z dwusprzęgłową przekładnią DSG.
Dwie generacje Fabii RS
Skoda Fabia RS (I generacja) 2003-2007
Škodę Fabię po raz pierwszy zaprezentowano w 1999 roku we Frankfurcie. Cztery lata później, w 2003 roku pojawiła się w wersji RS. Był to pierwszy hatchback napędzany wyłącznie silnikiem diesla – jednostki benzynowe dla tego modelu były niedostępne. Wersja RS z silnikiem 1.9 TDI była miała nowe oblicze. Facelifting obejmował m.in. kształt przedniego zderzaka, atrapy wlotu powietrza i świateł przeciwmgłowych z przodu oraz tylnych. RS różniła się długością przede wszystkim długością całkowitą: mocniej wypchnięty przedni zderzak (z powiększonym wlotem powietrza) sprawił, że auto wydłużyło się o 3 cm i miało teraz 4 m. Ta wersja stała się podstawą do przygotowania i homologacji rajdowej Fabii RS w specyfikacji WRC. Silniki diesla zastąpiono tu 2-litrową, turbodoładowaną, benzynową jednostką o mocy 300 KM.
Jednostka 1.9 TDI, w jaką była wyposażona Fabia RS I generacji, była jedną z najbardziej popularnych turbodiesli na rynku. Ten 130-konny turbodiesel był zasilany pompowtryskiwaczami. Umożliwiały one wtrysk paliwa pod bardzo wysokim ciśnieniem, z dużą precyzją, pozwalającą uzyskać wysoką efektywność spalania. Jednostka zapewniała wyjątkowy moment obrotowy, sięgający 310 Nm już przy zaledwie 1900 obrotach na minutę. Silnik połączony był z 6-biegową, precyzyjną przekładnią, co doskonale wpływało na jego dynamikę.
Fabia RS I generacji przyspieszała do 100 km/h w 9,5 s., a prędkość maksymalna przekraczała 200 km/h. Jednak największe wrażenie robiła efektywność przyspieszania w optymalnym zakresie pracy silnika oraz bezkonkurencyjna oszczędność. Na jednym baku, według danych fabrycznych, 45-litrowy zbiornik mógłby starczyć na pokonanie nawet 800 km.
W standardowym wyposażeniu Skody Fabii RS I generacji znalazły się m.in. 4 poduszki powietrzne, półautomatyczna klimatyzacja, centralny zamek, elektryczne sterowane szyby, regulacja wysokości fotela kierowcy i kierownicy w dwu płaszczyznach, radioodtwarzacz CD, światła przeciwmgłowe, ABS i TCS oraz aluminiowe obręcze z ogumieniem 205/45 R 16.
W rankingu szybkich hatchbacków, przygotowanym przez magazyn „Top Gear” w 2007 roku, Skoda Fabia RS zajęła 15. miejsce (na 29 modeli), wyprzedzając m. in. Octavię RS, Mazdę 3 MPS, Alfę Romeo GTA, VW Polo GTI czy Seata Leona Cupra. Tuż po debiucie model ten został też w Szkocji wybrany „Dieslem Roku 2003”. W ciągu ponad 3 lat produkcji powstało około 24 500 sztuk Fabii RS.
Skoda Fabia RS II (2010 –obecnie)
Druga generacja Fabii RS to jeszcze bardziej sportowa, jeszcze bardziej dynamiczna wersja tego modelu. Nowością w przypadku tego modelu jest to, że Fabię RS można zamówić także z nadwoziem kombi, co w przypadku poprzedniej generacji było niemożliwe.
Nowa, sportowa wersja popularnego modelu pojawiła się w 2010 roku – po raz pierwszy zaprezentowano ją podczas salonu samochodowego w Genewie. Facelifting Fabii drugiej generacji objął cały przód auta: zmodyfikowano kształt pokrywy silnika, reflektorów i przedniego zderzaka. Główne zmiany, w porównaniu z pierwszą generacją Fabii RS, dotyczą proporcji nadwozia: o ok. 5 cm wzrosła wysokość samochodu ok. 5 cm, co przekłada się na wyższy współczynnik oporu aerodynamicznego. Obecnie dla wersji hatchback wynosi on 0,345, podczas gdy poprzedniczki – 0,33.
Fabię RS drugiej generacji napędza silnik znany z użytkownikom Volkswagena Polo GTI, czy Seata Ibiza Cupra. Jednostka jest niezwykle wydajna: ma pojemność zaledwie 1,4 l i osiąga moc 180 KM. Maksymalny moment obrotowy 250 Nm osiąga w zakresie 2000-4500 obrotów na minutę. Mimo, że samochód waży o około 100 kg więcej niż jego poprzednia wersja, jego dynamika jest na wyjątkowym poziomie: prędkość maksymalna jest o ok. 20 km/h wyższa niż poprzednio (224 km/h dla hatchbacka, 226 km/h dla kombi), a przyspieszenie do 100 km/h jest o ponad 2 sekundy lepsze (7,3 s). Jednocześnie, średnie spalanie wynosi zaledwie 6,4 l/100 km.
W wyposażeniu standardowym pojawiło się wiele nowych elementów, w porównaniu z poprzednią wersją modelu. Są to m.in. skrętne reflektory ze spryskiwaczami i funkcją doświetlania zakrętów lub światłami do jazdy dziennej, wykonanymi w technologii LED, czujniki ciśnienia w oponach, asystent ruszania na podjeździe, system nagłośnienia 2 DIN, kurtyny powietrzne, system ESP Plus (poprzednio za dopłatą) z funkcją XDS (elektronicznej symulacji mechanizmu różnicowego o zwiększonym tarciu wewnętrznym), w pełni automatyczna klimatyzacja (poprzednio także w opcji), czujniki parkowania z tyłu.